14. hafta 6.)Bilgisayar ağlarında port nedir? En çok bilinen portlar ve protokoller nelerdir?

 

6.)Bilgisayar ağlarında port nedir? En çok bilinen portlar ve protokoller nelerdir?

🔌 Bilgisayar Ağlarında Port Nedir? En Çok Bilinen Portlar ve Protokoller

Ağlar üzerinden iletişim kuran her uygulama, arka planda belirli kapılardan geçer. İşte bu "kapılara" port (kapı numarası) denir. Bir cihaz, aynı anda birden çok uygulamayla iletişim kurabildiği için, bu uygulamaların ayırt edilmesi portlar sayesinde olur.

---

🧠 Port Nedir?

Bir port, bilgisayar ağlarında çalışan uygulamaların veri alışverişi yapabilmesi için kullanılan mantıksal uç noktadır.
IP adresi bir cihazı tanımlar, port numarası ise o cihazdaki uygulamayı tanımlar.

🧭 Temel Mantık:

• IP adresi → Hangi cihaz?

• Port numarası → Hangi uygulama?

Örnek:
Bir web sitesine bağlandığınızda:
192.168.1.10:80
Bu örnekte:

• 192.168.1.10 = IP adresi

• 80 = Port numarası (HTTP için)

---

📚 Port Numarası Aralıkları

Aralık	Açıklama
0 – 1023	Well-known ports (Bilinen portlar) – Sistem protokolleri
1024 – 49151	Kayıtlı portlar (Registered) – Belirli yazılımlar için ayrılmıştır
49152 – 65535	Özel/Geçici portlar – Dinamik bağlantılar için kullanılır

---

🌐 En Çok Bilinen Portlar ve Protokoller

Port Numarası	Protokol	Açıklama
20, 21	FTP	Dosya aktarımı
22	SSH	Güvenli uzak bağlantı
23	Telnet	Uzak bağlantı (güvensiz, eski)
25	SMTP	E-posta gönderimi
53	DNS	Alan adı çözümleme
67, 68	DHCP	IP adresi dağıtımı
80	HTTP	Web trafiği (şifrelenmemiş)
110	POP3	E-posta alımı
143	IMAP	E-postaya sunucu üzerinden erişim
443	HTTPS	Güvenli web trafiği
993	IMAP SSL	Şifreli IMAP bağlantısı
995	POP3 SSL	Şifreli POP3 bağlantısı
3306	MySQL	Veritabanı bağlantısı
3389	RDP	Uzak masaüstü protokolü (Windows)

---

🛡️ Neden Önemlidir?

• Ağ yöneticileri için portları bilmek, güvenlik duvarı (firewall) ve yönlendirme kurallarını ayarlamada kritik öneme sahiptir.

• Siber güvenlikte port taraması ile açıklar bulunabilir, bu yüzden gereksiz portlar kapatılmalıdır.

• Uygulama geliştiricileri, doğru portları kullanarak uygulamalarını ağa açabilirler.

---

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

• 80 ve 443 gibi portlar genellikle herkese açıktır, bu yüzden saldırganların ilk hedefleri arasındadır.

• Açık olan ama kullanılmayan portlar kapatılmalı veya filtrelenmelidir.

• Firewall ve IDS/IPS sistemleri ile port trafiği düzenli olarak izlenmelidir.

---

🎯 Sonuç

Portlar, ağ trafiğinin düzgün şekilde yönlendirilmesini sağlayan dijital kapılardır. Hangi protokolün hangi portu kullandığını bilmek, ağ yapısını anlamak ve güvenliğini sağlamak açısından oldukça önemlidir.